个人对历史很感兴趣,而且我比较喜欢看不同文化背景的人对同一段历史的看法,借以比较,排除在这些叙述中述者主观的观点. 继上一部<全球通史>之后, 最近又买了一本<亚洲史>(罗兹.墨菲), 没等读到正文,首先就被作者引用的现代希腊诗人卡瓦菲斯的一首诗深深的打动. 说实话我不是矫情的人, 也没有什么风雅的细胞, 确实是真的被这首诗所触动了,大概跟个人经历感悟有关. 今天想写在blog上的, 结果没带书, 就想着去搜索一下, 发现竟然有许多喜欢这个希腊诗人的人,比较遗憾的是能找到的翻译版本都是黄灿然翻译的,而<亚洲史>一书中该诗的汉语版是那本书的译者翻译的. 不知道是不是先入为主的原因, 我总觉得第一次读到的版本更能感染我, 描述了一段美妙的旅程. 以下依次是该诗的希腊语, 英语以及汉语版.

**ΙΘΑΚΗ

**Σα βγεις στον πηγεμό για την Ιθάκη
να εύχεσαι να’ναι μακρύς ο δρόμος
γεμάτος περιπέτειες, γεμάτος γνώσεις.
Τους Λαιστρυγονους και του Κύκλωπα,
τον θυμωμένο Ποσειδώνα μη φοβάσαι
τέτοια στον δρόμο σου ποτέ σου δεν θα βρεις,
αν μεν’ η σκέψης σου υψηλή, αν εκλεκτή
συγκινείς το πνεύμα και το σώμα σου αγγίζει.
Τους Λαιστρυγόνες και τους Κύκλωπες
τον άγριο Ποσειδώνα δεν θα συναντήσεις,
αν δεν του κουβανεις με την ψυχή σου ,
αν η ψυχή σου δεν τους στήνει εμπόρους σου.
Να εύχεσαι να’ ναι μακρύς ο δρόμος.
Πολλά τα καλοκαιρινά πρωία να είναι
που με τι ευχαριστήσει, με τι χαρά
θα μπαίνεις σε λιμένας πρωτοειδωμένους
να σταματήσεις σ’ εμπορία Φοίνικα
και τες καλές πραγματείες ν’ αποκτήσεις
σεντέφια και κοραλλιά, κεχριμπάρια κ’ εβένους
και ηδονικά μυρωδικά κάθε λογής
όσο μπορείς πιο άφρονα ηδονικά μυρωδικά
σε πολλές Αιγυπτιακές πολλές να πάς
να μάθεις και να μάθεις απ’ τους σπονδασμένους .
Πάντα στο νου σου να χεις την Ιθάκη.
Το φθάσιμο εκεί είν ο προορισμός σου.
Αλλά μη βιάζεις το ταξίδι διόλου.
Καλλίτερα χρόνια πολλά να διαρκέσει
και γέρος πια ν΄ αράξεις στο νησί
πλούσιος με όσα κέρδισες στον δρόμο
μη προσδοκώντας πλούτη να σε δώσει η Ιθάκη .
Η Ιθάκη σ’ έδωσε τ’ ωραίο ταξίδι.
Χωρίς αυτήν δεν θα έβγαινες στον δρόμο.
Αλλά δεν έχεις να σε δώσει πια.
Κι αν πτωχική την βρεις, η Ιθάκη δεν σε γέλασε.
Έτσι σοφός που έγινες, με τόση πείρα,
ήδη θα το κατάλαβες η Ιθάκες τι σημαίνουν.

[English Translation]
ITHAKA
Constantine P. Cavafy

As you set out for Ithaka
hope your road is a long one,
full of adventure, full of discovery.
Laistrygonians, Cyclops,
angry Poseidon-don’t be afraid of them:
you’ll never find the things like that on your way
as long as you keep thoughts raised high,
as long as a rare excitement
stirs your spirit and your body.
Laistrygonians, Cyclops,
wild Poseidon-you won’t encounter them
unless you bring them along inside your soul,
unless your soul sets them up in front of you.

Hope your road is a long one.
May there be many summer mornings when,
with what pleasure, what joy,
you enter harbors you’re seeing for the first time;
may you stop at Phoenician trading stations
to buy fine things,
mother of pearl and coral, amber and ebony.
sensual perfume of every kind-
as many sensual perfumes as you can;
and may you visit many Egyptian cities
to learn and go on learning from their scholars.

Keep Ithaka always in your mind.
Arriving there is what you’re destined for.
But don’t hurry the journey at all.
Better if it lasts for years,
so you’re old by the time you reach the island,
wealthy with all you’ve gained on the way,
not expecting Ithaka to make you rich.

Ithaka gave you the marvelous journey.
Without her you wouldn’t have set out.
She has nothing left to give you now.

And if you find her poor, Ithaka won’t have fooled you.
Wise as you will have become, so full of experience,
you’ll have understood by then what these Ithakas mean.

[汉语译文]
伊萨卡岛
卡瓦菲斯

当你启程前往伊萨卡
但愿你的道路漫长，
充满奇迹，充满发现。
莱斯特律戈涅斯巨人，独眼巨人，
愤怒的波塞冬海神－－不要怕他们：
你将不会在途中碰到诸如此类的怪物，
只要你高扬你的思想，
只要有一种特殊的感觉，
借出你的精神和肉体。
莱斯特律戈涅斯巨人，独眼巨人，
野蛮的波塞冬海神－－你将不会跟他们遭遇
除非你将他们一直带进你的灵魂，
除非你的灵魂将他们树立在你的面前。
但愿你的道路漫长。
但愿那里有很多夏天的早晨，
当你无比快乐和兴奋地
进入你第一次见到的海港：
但愿你在腓尼基人的贸易市场停步
购买精美的物件，
珍珠母和珊瑚，琥珀和黑檀，
各式各样销魂的香水
－－你要多销魂就有多销魂：
愿你走访众多埃及城市
向那些有识之士讨教并继续讨教。
让伊萨卡常在你心中，
抵达那里是你此行的目的。
但路上不要过于匆促，
最好多延长几年，
那时当你上得了岛你也就老了，
一路所得已经叫你富甲四方，
用不着伊萨卡来让你财源滚滚。
是伊萨卡赐予你如此神奇的旅行，
没有它你可不会启程前来。
现在她再也没有什么可以给你的了。
而如果你发现它原来是这么穷，那可不是
伊萨卡想愚弄你。
既然那时你已经变得很聪慧，并且见多识广，
你也就不会不明白，
这些伊萨卡意味着什么。 (—-黄灿然译)

伊萨基

当你出发去伊萨基①,

我愿你漫长的旅程,

充满冒险,充满新奇.

拉厄斯特律戈涅斯人②, 独眼巨人库克罗普斯③,

或愤怒的波塞冬④—不要怕他们:

只要你保持饱满的情绪,

只要你用高昂的兴奋唤起你的精神和肉体,

你在途中决不会看到这些东西.

拉厄斯特律戈涅斯人, 独眼巨人库克罗普斯,

或野性的波塞冬—你不会碰上他们,

除非你把他们裹入灵魂带上了路,

除非你的灵魂把他们竖立在你的面前.

我愿你有一个漫长的旅程,

当你走进你头一次看到的港湾,

你大概会拥有许多灿烂的早晨,

多么快乐,多么欢欣;

你大概会驻足腓尼基人的贸易站,

买喜欢的东西—大个的珍珠和珊瑚,琥珀和乌木,

各种迷人的香水,任你挑选;

你大概会游览许多埃及城市,

向那里的学者一一请教.

永远记住伊萨基,

那才是你的目的地,

但决不要匆匆地赶路,

最好是走上很多年,

让你自己抵达时人已老.

别指望伊萨基会让你发财,

然而旅途上的所获已经使你富有.

伊萨基给了你奇迹般的经历,

否则你也不会启程.

现在她已经无物可赠你,

若你觉得她贫穷,

那正是伊萨基要告诉你的.

你将变得聪明,满腹见识,

于是你也就懂得了伊萨基人的真谛. (—译注:黄磷)

① 伊萨基,希腊凯法利尼亚州岛屿.因该岛屿地形与荷马史诗中描绘的伊萨基岛十分相近,学者们为确定两者是否同一而进行了大量考证.

②拉厄斯特律戈涅斯人,希腊神话中居住的西西里的吃人民族.

③独眼巨人库克罗普斯,希腊神话中独眼巨人族.在古典艺术中,库克罗普斯多在额中间长一独目;有些艺术品中除额间独目外,另有双眼.

④波塞冬,希腊神话中的海神和地震之神.他手执三股神叉,可用它兴风作浪,劈山驱石.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

*罗兹·墨菲是一位中国历史和地理专家，出生于费城，1950年获哈佛大学博士学位。1964年任密歇根大学教授。此前曾经在华盛顿大学任教，也曾任台湾大学和东京大学客座教授。从1954年到1956年，他是驻亚洲外交官联合会主席。1974年获密歇根大学突出贡献奖。作为亚洲研究协会前主席，墨菲曾担任《亚洲研究杂志》、《密歇根中国研究报》以及亚洲研究协会主办的《专论》等刊物的编辑。社会科学研究理事会、福特基金会、古根海姆基金会、国家慈善捐赠会和美国学会理事会都接纳他为会员。墨菲是一位多产作家，著有《上海：进入现代中国的钥匙》(1953)、《地理学入门》(1978年第四版)、《一项新的对华政策》(与他人合作，1965)、《学习中国现代史的方法》(与他人合作，1967)、《地理学的研究范围》(1982年第三版)、《条约口岸与中国的现代化》(1970)、《中国出迎西方：条约口岸》(1975)和《毛主义幻想的衰退》(1980)。《外来者：西方人在印度和中国》(1977)一书赢得了密歇根大学出版社的年度最佳图书奖。他还担任密歇根亚洲研究计划负责人多年。

*《亚洲史》叙述了从史前直到21世纪的亚洲历史，它对这一区域的历史、地理、政治、经济、文化等诸多方面都有着较为详尽的考察。全书尤其突出其“社会和文化史”的功能，是一部富有参考价值的亚洲历史著作。

• 　卡瓦菲斯（C.P.Cavafy,1863-1933），希腊现代诗人，生于埃及亚历山大，少年时代曾在英国待过七年，后来除若干次出国旅行和治病外，他都生活在亚历山大。

  卡瓦菲斯是希腊最重要的现代诗人，也是二十世纪最伟大的诗人之一，其诗风简约，集客观性、戏剧性和教谕性于一身。奥登、蒙塔莱、塞弗里斯、埃利蒂斯、米沃什和布罗茨基等众多现代诗人，都对他推崇备至。本诗集收录了他的多篇精湛诗作，并加有详细注释。本书不仅适于一般诗歌爱好者欣赏，对于外国文学研究者也具有一定的参考价值。